Stichting Leergeld Den Haag
Moeder en dochter voelen zich rijk door steun van Leergeld Den Haag.
Een lachend meisje naast een keyboard. Dat zelfde meisje stralend met een nieuwe Chromebook op schoot. Fatima deelt haar leven samen met dochter Hiba (7 ½ jaar) op Facebook, Instagram en Tik Tok. De Marokkaanse moeder, geboren in Den Haag, vindt haar rust op social media. “Ik hou ervan om met m’n dochter op koopjesjacht te gaan. Of ergens een ijsje of gebakje te eten. Dat zet ik online en zeg wat ik ervan vind. Ook als het niet zo goed was. We lijken dan net ‘influencers’ voor mensen in de bijstand.”
Voordat Hiba geboren werd werkte Fatima in de zorg. “Ik had een baan als verzorgende en volgde de opleiding voor pedagogisch medewerker. Mijn toenmalige echtgenoot wilde in België wonen, dus ik reisde hem achterna. Mijn dochter is daar ook geboren. Toen ons huwelijk strandde besloot ik terug naar Nederland te gaan. Door een auto-ongeluk kon ik niet werken vanwege chronische rugklachten. De steun in België is niet te vergelijken met Nederland. Daar was ik die Hollander.”
Alleen met dochter Hiba, een pak pampers en een luiertas keerde Fatima in 2017 terug naar Den Haag. Hier was ze aangewezen op de bijstand. “Ik had niks toen ik hier aankwam. Via Facebook vond ik snel een woning. Daar is mijn interesse voor social media ook ontstaan. Van mijn oom hoorde ik van Leergeld Den Haag. Hij zei: kom daar langs, ze delen er computers uit. Alles is er gratis. Ik kon het in het begin niet geloven. Mijn zus nam me mee naar turnen. Ook daar hoorde ik dat je bij Leergeld Den Haag gratis een turnpakje kan krijgen met de Ooievaarspas.” Op de website van Leergeld Den Haag ontdekte Fatima wat ze allemaal kon aanvragen. “Kleding, schoolspullen: en ik hoefde er niks voor te betalen. Toen de verjaardagsbon voor Hiba kwam waren we echt ontroerd. Er wordt aan ons gedacht, besefte ik toen.”
Ondanks haar rugklachten is Fatima als vrijwilliger aan de slag. “Ik ben receptionist bij een organisatie die activiteiten voor jongeren opzet. Dat doe ik een dag per week. Daarnaast ben ik erg actief op social media. Soms zet ik er gekke filmpjes op. Of ik laat zien hoe ik een dienst uitprobeer. Ook die van Leergeld Den Haag. Soms lijk ik wel op een kritisch zuinige consument. Dan mag ik nog eens terugkomen als ik niet tevreden was. Ik schrijf zo’n tweede keer wel iets liefs, natuurlijk”, zegt Fatima lachend.
Als ze werkelijk zo kritisch is, hoe kijkt Fatima dan naar Leergeld Den Haag? “Het telefonisch contact gaat soepel. De volgende dag ligt de envelop vaak al in de bus. Ik vertrouw Leergeld Den Haag blind. Er wordt gelijk actie ondernomen. Maar een keer had ik een nare ervaring met de Winterkledingpas. Met Hiba had ik een dag lopen passen. Thuis had ik de code van de pas ingevuld en het saldo gecheckt. De pas was succesvol opgeladen. Bij het afrekenen in de winkel bleek er toch geen saldo op de pas te staan. Het was in het weekend en pas maandag kon de winkel met Leergeld Den Haag bellen. Het geld was wel van de pas maar niet bij de winkel terechtgekomen. Ik had gelukkig recht op een nieuwe kaart, maar die moest ik ophalen bij het kantoor.”
Op het schoolplein van haar dochter spreekt Fatima met andere moeders. “Sommige zien dat ik regelmatig in een winkel ben. Dan zeggen ze: ‘Je bent rijk’. Dan zeg ik: ‘Ik heb steun van Leergeld Den Haag. Dat kunnen jullie ook aanvragen als je een Ooievaarspas hebt’. Soms denken de moeders dat je geld krijgt. Ik leg ze dan uit hoe het werkt: het online aanvragen gaat dan goed. Maar als de brief komt snappen ze het niet. Dat je eerst een code voor de pas krijgt en daarna de kaart. Of ze raken de brief kwijt. Misschien dat Leergeld Den Haag beter eerst de pas kan sturen en de code per sms. We schudden de envelop eerst. Zo’n kaart voel je wel als de envelop hard aanvoelt.”
Ook het online shoppen en betalen met de passen van Leergeld Den Haag zou een verbetering zijn. “Er mogen best wel wat meer voordelige winkels bijkomen. Zeeman, bijvoorbeeld. Sommige winkels hebben een speciaal assortiment voor klanten die met een pas van Leergeld Den Haag komen. Dat zijn dan wel vaak de duurdere spullen.”
Leergeld Den Haag zet zich samen met het Armoedefonds in om taboe menstruatie-armoede te doorbreken.
Vandaag is het Internationale Vrouwendag. Deze dag staat in het teken van strijdbaarheid en het gevoel van solidariteit van vrouwen overal ter wereld. Vandaag staan we stil bij meiden en vrouwen die niet altijd geld hebben voor menstruatieproducten.
Eén van hen is Nikki, die er na een scheiding alleen voor kwam te staan als moeder van twee jonge kinderen. Ze leeft van 50 euro in de week samen met haar kinderen. “Ik denk dat iedere vrouw het wel een keer mee heeft gemaakt, dat ze toiletpapier in haar slipje moest doen. Voordat ik de producten bij het uitgiftepunt hier in de buurt kreeg, was dat voor mij normaal.”
Leergeld Den Haag is een uitgiftepunt van gratis menstruatieproducten. In Nederland heeft 1 op de 10 jonge meiden en vrouwen niet altijd geld voor maandverband of tampons. Steeds meer mensen, bedrijven en gemeenten komen in actie om menstruatie-armoede te stoppen. En dat is hard nodig! “We zien veel mensen kunstgrepen uithalen om rond te komen met 40 of 50 euro in de week, en dan maar geen maandverband in huis halen. Omdat de kinderen wél te eten moeten krijgen”, vertelt woordvoerder Irene Verspeek van het Armoedefonds. De organisatie roept mensen daarom op Internationale Vrouwendag op, om maandverband en tampons in te zamelen en naar de organisatie op te sturen óf lokaal af te geven bij één van de uitgiftepunten.
De gemeente Den Haag is in samenwerking met Stichting Armoedefonds in augustus 2021 gestart met het uitdelen van gratis menstruatieproducten op verschillende locaties in de stad. Vrouwen en meisjes die niet voldoende geld hebben om zelf maandverband of tampons te kopen, kunnen hier gebruik van maken. Keuzevrijheid is daarbij belangrijk. Daarom worden via het Armoedefonds alle mogelijke producten aangeboden: maandverband, tampons, maar ook duurzame oplossingen zoals cups en wasbaar maandverband. Het Armoedefonds koopt de producten in en distribueert ze naar de juiste locaties in de stad. Dit zijn locaties verspreid over de hele gemeente, die in direct contact staan met de sociale minima. De gemeente Den Haag financiert dit initiatief samen met zorgverzekeraar VGZ. Het gaat om meer dan zestig uitgiftepunten zoals de Voedselbank, Servicepunten XL, Leergeld Den Haag en locaties van de daklozenopvang. Daarnaast doen 12 middelbare scholen mee.
Arjen Kapteijns (GroenLinks, wethouder Den Haag) vindt het belangrijk om extra ondersteuning te bieden aan minima op het gebied van menstruatieproducten. Leven in armoede is heel moeilijk omdat je steeds keuzes moet maken in wat je wel of niet koopt. Vaak is het zo erg dat je zelfs moet kiezen tussen verschillende producten die gewoon de basis zijn voor een gezond en menswaardig bestaan. Zoals tussen kleding of fruit, of tussen menstruatieproducten of met de tram naar school kunnen. Iedereen heeft recht op bestaanszekerheid. Wij vinden het niet kunnen dat vrouwen en meisjes zonder menstruatieproducten zitten. Dat is namelijk echt een basisvoorziening en essentieel voor je gezondheid. Daarom verstrekken wij de producten vanaf 2021 gratis.
De gemeente heeft een goede samenwerking met het Armoedefonds en verschillende organisaties in de stad opgezet, waaronder scholen. Het Armoedefonds coördineert en regelt de inkoop en distributie over de punten. Daarbij geven wij als gemeente aan wat wij als noodzakelijke punten zien, zoals de daklozenopvang, scholen en bibliotheken. Als organisaties zich melden, wordt met het Armoedefonds besproken of de locatie toe kan treden als uitgiftepunt. De uitgiftepunten zelf beheren de producten en geven ze uit als bezoekers zich ervoor melden. Sommige uitgiftepunten zetten het ook neer, zodat het gewoonweg gepakt kan worden.
Erg goed. Er zijn inmiddels meer dan 60 uitgiftepunten ontstaan over de gehele stad. De afname komt goed op gang. Ik monitor of de producten ook bij de juiste doelgroep terechtkomen. We hebben ook besloten om de pilot door te zetten in 2022.
Het gaat me echt aan het hart dat, in zo’n rijke stad als Den Haag, er zoveel mensen in armoede leven. Het is voor mij onbestaanbaar dat we dit laten gebeuren. Daar zet ik me graag voor in.
Bron:
Foto: Vicevoorzitter FNV Kitty Jong en Irene Verspeek van het Armoedefonds bieden het rapport menstruatie-armoede aan Arjen Kapteijns, wethouder Sociale Zaken in Den Haag, aan.
Lid Raad van Ouders spreekt in tijdens verkiezingsdebat kinderarmoede op 24 februari
Leergeld Den Haag nam in 2021 het initiatief om een groep moeders bij elkaar te brengen. Dit was om met regelmaat ouders te spreken over hun situatie en die van hun kinderen. Waar lopen ze tegenaan als er weinig geld is of schulden? Wat is er nodig en hoe kan Leergeld Den Haag beter inspelen op de hulpvraag. Als een van de eersten zei Patricia Dinkela (39) ja tegen de Raad van Ouders. In 2015 kreeg ze te maken met de belastingdienst vanwege het stoppen van haar toeslagen. “Door de toeslagenaffaire hebben mijn schulden in elk geval een naam”, zegt ze laconiek.
Zo’n negen jaar geleden kwam Patricia met Leergeld Den Haag in aanraking omdat ze een voetbaltenue voor haar zoon nodig had. “Ik had nog nooit van de stichting gehoord, maar werd er door de voetbalclub op gewezen. Ik werkte als huishoudelijk medewerkster in een kinderdagverblijf en had een laag inkomen. Zo kwam ik in aanmerking voor de hulp van Leergeld Den Haag. Op een gegeven moment kwam ik alleen te staan met mijn drie kinderen. Ik had een kleine aanvulling vanuit de bijstand toen de belastingdienst mijn toeslagen stopte. Daardoor kon ik de rekening van het gastoudergezin niet meer betalen. Ik moest stoppen met werken om voor mijn drie kinderen te zorgen. De jongste was pas een. Ineens heb je geen geld meer, alleen maar 17.000 euro schuld waar ook de sociaal raadsman in twee jaar niet uit kwam. Die snapte het zelfs niet.”
Patricia zette haar schouders eronder, hoewel ze ook genoeg heeft gehuild. Ondanks alles rekent ze zich tot een van de gelukkigen met haar drie kinderen. “Je gaat gewoon door met drie kinderen. Die moeten eten. Ik stond in standje overleven. Die twee jaar leken er wel tien. Nu ligt er een terugvordering die is bevroren. Ik kan me er niet meer zo druk om maken. Gaat het ooit opgelost worden? Ik heb nul komma nul vertrouwen in de belastingdienst. Er kan in mijn ervaring niks positiefs van komen, dus ik reken niet meer op een oplossing. Het kan nog wel een jaar duren voordat ik een zaakwaarnemer heb, maar dat ga ik niet afwachten. Ik ben al gewend om van het minimum te leven. Als ik nu een schuldsaneringstraject instap is er in ieder geval een duidelijke eindstreep. Ik hoop natuurlijk dat de belastingdienst dit tussentijds oplost; ik laat me graag prettig verrassen.”
Voor Patricia is Leergeld Den Haag nog belangrijker geworden sinds ze een getroffene is van de toeslagenaffaire. Maar een slachtoffer is zij beslist niet. “Ik zat echt op een houtje te bijten, moest rondkomen van nog geen 80 euro per week. Eigenlijk hebben mijn kinderen het mede dankzij Leergeld niet gemerkt. Mijn oudste heeft ADD/autisme en is daardoor veel op zichzelf gericht. Het heeft mij ook positieve dingen opgeleverd. Ik ben vrij jong al gaan werken, altijd in baantjes beneden mijn niveau. Toen ik zonder werk kwam dacht ik: kan gaan zitten huilen maar daar koop je niks voor. Toen ben ik vrijwilligerswerk gaan doen. Ik ben een wijkpagina op Facebook gestart, en heb contact gezocht met sleutelfiguren binnen organisaties in Mariahoeve. Er gebeurde in die wijk wel van alles, alleen was de opkomst niet zo hoog. Door sleutelfiguren met elkaar in contact te brengen ging dat steeds beter lopen. Toen vroeg Wijkberaad Mariahoeve of ik mij bij hen wilde aansluiten. Eerst ben ik evenementen gaan organiseren en later bestuurslid geworden Zo heb ik veel mensen leren kennen in het sociaalmaatschappelijk domein. Door die ervaring heb ik een andere kant van mezelf leren kennen. Door dingen te doen buiten je comfort zone. Niet terugkijken op de negatieve kant van de toeslagenaffaire. Ik volg nu ook een deelopleiding HBO projectmanagement.”
Voor mensen met weinig geld is er gelukkig een sociaal vangnet. Patricia: “Dat faalt wel eens, maar het is er wel. Gevoelsmatig voel ik me niet arm. Ik betrek dat label niet op mezelf. Ik kan het relativeren door te denken dat er mensen zijn die het slechter hebben dan ik. Bij de stichting Lichtpuntjes van Mariahoeve komen mensen die van 40 euro in de week moeten leven.”
Patricia houdt zich dan ook niet bezig met de schuldvraag. ”Dat lost niets op. Mensen komen vaak buiten hun schuld in zo’n situatie terecht. Als je van huis uit niks hebt meegekregen over financiën en hoe je moet omgaan met geld, is het dan jouw schuld? Of stond je bij de start al 5-0 achter. Je raakt zomaar in de problemen, dat blijkt maar. De schuldvraag is niet zo interessant. Het is vaak onwetendheid en onkunde. Eenmaal in armoede staan mensen in overlevingsstand. Die houden zich bezig met: hoe ga ik morgen zorgen dat ik te eten heb. Dan maak je rare sprongen. Dat is niet slim, maar je kan de mensen er niet om veroordelen. Je kan ze beter helpen.”
Volgens Patricia doe je er goed aan om een gesprek met alle (bijna) 18-jarigen te beginnen. “Zij krijgen van de gemeente wel informatie thuis, maar plak er ook een gezicht op. Zorg dat er meteen een gesprek komt met 18-jarigen. Geef jongeren kennis over geld. Ons schoolsysteem is gericht op studeren en theorie. Je leert weinig over praktische zaken. Hoe je je belasting moet regelen. Alle kinderen die dit niet van huis uit meekrijgen zijn geholpen met goede basiskennis: zorgverzekering aanvragen, belastingen regelen, managen van een huishoudboekje. Waarom zouden we wachten tot mensen in de problemen zijn gekomen. Zorg dat je schulden voorkomt door vroeg te signaleren en preventief te handelen.”
Het is Patricia een doorn in het oog dat de schuldensituatie van mensen een verdienmodel is. “We zullen moeten inzien dat schulden een sector is geworden waaraan flink verdiend wordt. Dat zou niet moeten mogen. Incassobureaus leggen exorbitant hoge bedragen op kleine schulden. Een schuld van 40 euro kan vrij snel oplopen naar 500 euro. Boete op boete. Dat moet niet kunnen. Wat wel moet is sneller signaleren. Als een rekening niet betaald wordt, dat er ergens een belletje gaat rinkelen. Dat belletje kan wel rinkelen naar de deurwaarder. Waarom niet naar de hulpverlening? Als iemand bijna zijn huis wordt uitgezet krijg je pas een casemanager van de gemeente. Kan dat niet even wat eerder: als bij maand twee de huur niet wordt betaald bijvoorbeeld? Kijk sneller naar wat er aan de hand is? Informeer eens of het beeld klopt dat er iets misgaat. Stuur mensen een overzicht waar ze terecht kunnen voor hulp. Dan kunnen de mensen die nu aan andermans schulden verdienen zich positief inzetten in het sociaal maatschappelijk domein.”
Patricia is blij met het initiatief van Leergeld Den Haag voor de Raad van Ouders. “Ik vind het mooi dat Leergeld Den Haag wil aansluiten op de doelgroep. De tevredenheid onder de gezinnen is al hoog. Het is altijd beter om te spreken vanuit de doelgroep zelf. Niet over mensen met een minimum inkomen praten maar met hen. Via een Raad van Ouders kan je beter in kaart brengen wat ouders nu zelf willen. Waar lopen kinderen tegenaan en waar de ouders? En hoe kan je daar als Leergeld Den Haag op inspelen. Geef de ouders en de kinderen een stem.”
Als jonge moeder koos Winnie op haar 21ste vrijwillig voor een schuldhulptraject. Er braken ruim drie zeer pittige jaren aan, waarin ze moest rondkomen van 50 euro per week. Die tijd ligt inmiddels bijna zeven jaar achter haar. Nu is Winnie tweedejaars student Social Work aan de Haagse Hogeschool en combineert ze haar fulltime opleiding met een leven als alleenstaande moeder van een dochter van tien. “Mijn vriendinnen hebben me door die periode geloodst. Zonder hen zou ik depressiever zijn geweest.”
De geboorte van haar dochter deed Winnie besluiten om haar schuldensituatie serieus aan te pakken. “Ik heb er bewust voor gekozen om mijn kind groot te brengen. Mijn leven als alleenstaande ouder was niet zwaar zolang ik overzicht had. Door prioriteiten te stellen hield ik controle over mijn leven. Wat in die tijd niet paste was dat ik een opleiding zou kunnen volgen. De combinatie van studie met een baby was niet te doen. Ik had wel volop gelegenheid om plannen te maken voor het moment dat ik uit de schulden zou zijn.”
Om haar uit de schulden te begeleiden klopte Winnie aan bij een particuliere organisatie die bemiddelt bij schulden. “Ik had een casemanager die mijn inkomensbeheer verzorgde en mijn financiële verplichtingen regelde. Ik wist waar ik het voor deed en kon het ook niet meer uitstellen. Wat ik lastig vond was om te moeten koken voor zeven dagen, met een kind dat ook luiers nodig heeft. Je wordt er enorm creatief van. Uiteindelijk moest ik van de voedselbank gebruik maken omdat groente uit de supermarkt te duur is. Dan moet je wel door je ego heen, want leuke dingen met mijn vriendinnen doen zit er even niet in. Die vriendinnen waren wel mijn steun op momenten dat de moed je in de schoenen zakt. Doorgaan, perspectief zien en denken aan de toekomst, dat hield me op de been, ook al word je heen en weer geslingerd. Mensen zitten in het donker als ze niet uit hun schuldensituatie komen.”
Dat ze ondanks die zware tijd toch ook kon genieten van samen eten met weinig geld, zorgde voor lichtpuntjes. “Eten brengt mensen samen. Van die 50 euro moest ik ook verzorgingsspullen en kleding kopen, maar sparen voor een tv kan gewoon niet. Ik heb me best arm gevoeld omdat je niks kan. In het weekend was het geld op. Dat moest ik van vriendinnen lenen om hoestdrank voor m’n zieke dochter te kunnen kopen. Het is niet leuk als je jezelf niet kan onderhouden. De feestdagen en verjaardagen van familieleden waren ook ingewikkeld omdat ik niets had om te geven. Dat zorgt voor sociale druk om anderen onder ogen te komen.” Wat haar situatie nog meer met haar deed is dat ze het gevoel had stil te staan. “Ik kon geen opleiding doen omdat studiefinanciering niet als inkomen wordt gezien. Daarom moet je fulltime werken of een uitkering hebben om van je schulden af te komen. Maar in die drie jaar had ik een opleiding kunnen afronden, denk ik wel eens.”
Toen eindelijk de datum in zicht kwam, dat Winnie schuldenvrij haar leven weer kon oppakken, was dat een enorme bevrijding. “In die laatste maand heb ik mijn begeleider heel erg lastig gevallen: wanneer is de datum, wanneer krijg ik m’n eerste storting? Voor het eerst in mijn leven had ik weer eens zoveel geld op mijn rekening. Via de gemeente hoorde ik van een ambtenaar van de Haagse Ooievaarspas en Leergeld Den Haag. Diezelfde dag nog heb ik een computer aangevraagd en Squla. Die computer gebruiken we nu nog, dat is inmiddels vier jaar. Toen kwamen de andere verstrekkingen als de winterkleding, de schoolspullen en de kadobon voor de verjaardag van mijn dochter. Vooral die computer was een verademing. Het is lucht, het is adem dat je krijgt, want de waarde is veel groter dan wat zoiets kost. Toegang tot internet is de basis voor heel veel. Schoolwerk, filmpjes kijken, ontspanning. Eindelijk kon mijn dochter iets delen op school, had ze iets te vertellen. Het socialiseren van kinderen is zo waardevol. Hun netwerk wordt er groter van, ze leren vriendschappen maken. Dat maakt haar sterker.”
Sinds ze haar leven op de rit heeft, kon Winnie ook aan haar opleiding beginnen aan de Haagse Hogeschool. “Ik doe die studie voltijds omdat Ik me ergens aan moet committen, me er volledig aan kunnen overgeven. Het gedrag van mensen trekt me aan. Wat motiveert en stimuleert mensen en waar komt dat vandaan? Social work legt een algemene basis voor alle leefvlakken. Als ik klaar ben kan ik op een school werken, in de psychiatrie, of de ouderenzorg. Of toch met jeugd of kinderen. Je bent mensgericht bezig, dat maakt het voor mij interessant. In het eerste jaar liep ik stage bij de Kesslerstichting. Die mensen zijn pittig en vurig. Dan is iedere dag weer anders.”
(De afgebeelde personen op de foto zijn andere dan die in het artikel.)
Karlijn doet bij Leergeld Den Haag de huisbezoeken. Ouders worden thuis bezocht wanneer zij beroep doen op bijzondere hulp. “Nu het huisbezoek door de coronaregels voorlopig is vervangen door een telefonisch consult, is er gelukkig nog steeds het contact met de gezinnen, maar beleef je het contact wel anders. Ben je bij de mensen thuis, dan zie en voel je ook de omgeving waarin zij leven. Dat versterkt het verhaal waarmee families bij Leergeld Den Haag aankloppen.”
Ieder huisbezoek is speciaal en blijft je bij. Zoals ook onderstaand verhaal, welke Karlijn nog levendig voor de geest staat. Dat betrof een alleenstaande, ongedocumenteerde moeder met twee dochters. “Zij woonden toen in een tijdelijk onderkomen in Kijkduin. Het gezin had de beschikking over twee kamers en deelde de woonkamer met een andere dame. De moeder was een procedure gestart voor een verblijfsvergunning. Alleen de oudste dochter van zes had de Nederlandse nationaliteit. Moeder had daardoor recht op een kleine uitkering van ongeveer 200 euro per maand, waarmee zij moest zien rond te komen. Ik kwam op huisbezoek vanwege meerdere aanvragen, aangezien zij bijna niets kregen en geen ooievaarspas hadden.
Één van deze aanvragen was een hele bijzondere aanvraag, het ging om een aanvraag voor een operatie. Het meisje had ernstige gehoorproblemen, waardoor zij problemen had op school en er gevaarlijke situaties ontstonden in het verkeer. Mevrouw was zelf naar het ziekenhuis geweest en het goede nieuws was dat het gehoorprobleem medisch verholpen kon worden. Omdat moeder eerlijk was geweest over haar ingewikkelde situatie, moest zij de ziekenhuiskosten zelf betalen. Of Leergeld Den Haag hier een oplossing voor wist?
Dit verhaal greep mij enorm aan…! Ik heb toen een aanvraag gedaan bij de voorloper van de Sociale Fondsen Den Haag. Gelukkig werd de aanvraag goedgekeurd en kon de rekening van het ziekenhuis via Leergeld Den Haag betaald worden. Moeder was ontzettend blij! Met het meisje is het sindsdien erg goed gegaan. De operatie was geslaagd, het meisje kan normaal horen en doet het goed op school. We ondersteunen de kinderen van dit gezin nog steeds met een fiets, schoolspullen en de winterkleding. Dat kan nu gewoon met de ooievaarspas geregeld worden, want deze hebben zij nu in hun bezit. Evenals een permanent verblijf in Nederland.”
Leergeld Den Haag heeft 500 kinderen een feestelijke decembermaand kunnen bezorgen. In korte tijd wisten we rond Sinterklaas de actie Pepernoot op touw te zetten, die moeiteloos overging in een kerstgeschenkenactie.
Door het inschakelen van onze relaties in de diverse Haagse wijken kwam er een efficiënte logistiek op gang. Leergeld Den Haag verzorgde de inkoop, het verspreiden van alle cadeaus verliep via organisaties als Anna’s Gedoe, Escamp voor Vrouwen, het Wereldhuis, Stichting de Haven en Lichtpuntjes van Mariahoeve. Leergeld Den Haag bracht zelf ook pakjes rond bij gezinnen die niet de financiële middelen hebben om Sinterklaas of het Kerstfeest te vieren. De feestmaand werd mogelijk gemaakt door het Nationaal Fonds Kinderhulp.
Zaterdag 20 november is het Internationale Dag van de Rechten van het Kind. Met Mrwan Alsamawi, Roudaina El Boussikhani, Drishti Jiawan en Michelle Reinhard van de Haagse Raad van Kinderen praten we over kinderrechten. Wat vinden zij belangrijke onderwerpen als het gaat over hun toekomst. Wat moet er volgens hun gebeuren, zodat er rekening wordt gehouden met de mening van jongeren. Er volgt een levendig gesprek over tal van onderwerpen. Maar eerst een voorstelrondje.
Michelle is 16 jaar en zit al sinds 2017 in de Haagse Raad van Kinderen. Zij vindt het belangrijk om mensen te helpen. “Meedoen met de Raad van Kinderen is gewoon leuk.” Roudaina (8 jaar, groep 5) zit pas een half jaar in de Raad. Zij wil mensen een lach op het gezicht geven. Drishti (17 jaar) doet eindexamen havo en wil graag mensen helpen. “Ik weet hoe lastig het soms is als er geen geld is.” Mrwan is 16 en wil dat alle kinderen gelijke kansen hebben. “Om later een goede toekomst te hebben!”.
Het viertal is eensgezind: alle kinderen zijn gelijk. Geen kind moet zich anders voelen dan een ander. Roudaina: “Ik maak soms wel mee dat als iemand iets krijgt, dan niet altijd andere kinderen dat ook krijgen. Dat voelt niet gelijk.”
Volgens Mrwan moet iedereen kunnen zeggen wat zij of hij wil zeggen. Dat hoort ook bij gelijke rechten. “Er wordt nog niet altijd geluisterd naar wat kinderen vinden. De mening van kinderen is belangrijk. We hebben aan de vorige wethouder (Bert van Alphen) gevraagd wat hij heeft gedaan met onze voorstellen voor betere huiswerkbegeleiding. De Raad van Kinderen controleert dan of er iets met ons advies wordt gedaan. Luisteren naar kinderen is stap een, maar daadwerkelijk iets doen is toch wel lastiger.” Michelle vult aan: “Veel kinderen hadden eerst niet de mogelijkheid om huiswerkbegeleiding te krijgen. Wij hebben toen als Raad van Kinderen aan de wethouder gevraagd om daar een oplossing voor te bedenken. Door onze vraag zijn er uren voor huiswerkbegeleiding in de bibliotheken gekomen.”
Drishti vindt het eigenlijk wel logisch dat er een algemene oplossing wordt bedacht. “Dat is al best een vooruitgang. Maar het zou nog beter zijn als er persoonlijke begeleiding mogelijk is. Ook is het dan belangrijk dat alle kinderen ervan weten.” “Door iedereen een brief te sturen en dit te vertellen”, suggereert Mrwan. “Want veel kinderen weten niet dat deze mogelijkheid er is. De Raad van Kinderen zou zo’n brief samen met de mensen van de gemeente kunnen opstellen en toesturen. Kinderen actief informeren.”
Roudaina geeft nog een ander voorbeeld van waar de Raad van Kinderen over nadenkt en meepraat. “We hebben gesproken over de wet vrijwillige ouderbijdrage. Als een school een reisje organiseert kost dat de ouders geld. Maar we willen niet dat scholen brieven sturen dat ouders moeten betalen omdat hun kind anders niet mee mag. Niet iedereen kan dat betalen.”
Drishti brengt een nieuw onderwerp in, dat erg actueel is onder jongeren. “We horen vaak verhalen dat ongelijkheid invloed heeft op de mental health van kinderen. Door de coronatijd komen jongeren in een depressie. Als je geen gelijke kansen hebt, neemt de prestatiedruk alleen maar toe. Voor de coronacrisis was die druk er al, maar die is tijdens de lockdown erger geworden. Je hebt het gevoel dat je de lat hoger moet leggen.”
Dan komt het onderwerp huisvesting op tafel. Hier wil de Raad van Kinderen binnenkort een vraag over stellen aan de burgemeester en wethouders tijdens een kindervragenuurtje. Door corona is dat nog even vooruitgeschoven. Waarom leeft dit onder jongeren? Mrwan: “Betaalbare woningen zijn er bijna niet meer voor mensen die werken. Dat is voor jongeren nog moeilijker, helemaal als je studeert en een studieschuld opbouwt.” Voor Michelle is dit een reden om voorlopig thuis te blijven wonen totdat ze 23 jaar is. “Dan zal ik waarschijnlijk met mijn broer samen uit huis gaan. Met zijn tweeën een woning zoeken is dan makkelijker te betalen. Je zal dan wel schulden moeten maken en vooraf wat geld hebben gespaard.”
Mrwan: “Studeren en veel werken is niet voor iedereen een oplossing om toch uit huis te kunnen. Je kan dan niet op je gemak studeren.” Drishti: “Tegenwoordig betaal je wel 1000 euro voor een kleine etage. Dat is voor een student niet te betalen”. Roudaina: “Voor oudere kinderen is het fijn dat ze een eigen plek hebben als ze moeten leren.”
Dat ze kunnen meepraten en om advies worden gevraagd is voor Mrwan, Drishti, Michelle en Roudaina een teken dat er in Den Haag met de rechten van kinderen rekening wordt gehouden. In de afgelopen vier jaar heeft de Raad van Kinderen op meerdere momenten van zich laten horen. “We hebben met Leergeld Den Haag bijvoorbeeld meegedacht over de mobieltjes voor brugklassers”, noemt Michelle. “De Raad staat open voor ideeën van alle kinderen uit de stad”, vult Mrwan aan. “Je kan je aanmelden en vragen of er nog plek is. Zo laat je je stem horen.” Drishti: “We hebben een panel met een ideeënbox. Daar kan ieder kind of jongere een vraag stellen.”
Meer informatie over meepraten met de Raad van Kinderen vind je op:
https://www.leergelddenhaag.nl/panel
Benito is de duizendpoot bij Leergeld Den Haag. Hij wikkelt dagelijks tientallen vragen af die per mail of telefoon binnenkomen. De meeste gaan over de Schoolspullenpas en de Winterkledingpas: dat is zijn deskundigheid. Daarnaast kun je Benito vaak aan het loket vinden. Als een ouder met een vraag bij Leergeld Den Haag langs komt, staat hij ze vliegensvlug te woord.
“Omdat ik zoveel mensen spreek en zie, hoor ik vaak heel indrukwekkende verhalen. Zo ook het verhaal van Annemarie; een moeder die door een aantal negatieve life events samen met haar kinderen op straat belandt. Na een verblijf bij een hulpverlener van het Leger des Heils, komt Annemarie bij Leergeld Den Haag terecht. Met behulp van onze verstrekking werkt ze aan een structurele verandering in haar leven en dat van haar twee kinderen. Dit motiveert haar om zichzelf op te werken naar een mooie toekomst voor haar en de kinderen.”
Nadat Benito haar had gewezen op de sociale kaart van Den Haag, konden de moeder en haar gezin verder worden geholpen. “Het lukte ze gelukkig om het hoofd te bieden aan de toeslagenaffaire. Er kwam eindelijk schot in de zaak; zij kreeg kwijtschelding en een vergoeding van de Nederlandse staat. Niet lang daarna kreeg ze ook een huis toegewezen. Ze belde me vol verbazing en goede moed op en vertelde mij dat het voortvarend met haar en gezin ging sinds de hulp van Leergeld Den Haag. En wat schetst mijn verbazing? Eind oktober nam ze opnieuw contact met ons op. Ze vroeg naar mij. Aan de telefoon vertelde Annemarie dat haar moeder de lotto had gewonnen. Met het geld was ze nu bezig een project op te zetten voor arme kinderen in Suriname die niet naar school kunnen en geen mogelijkheid hebben om zich te ontwikkelen”.
Computers weer piekfijn in orde te krijgen voordat ze naar de kinderen gaan. Daar zorgen studenten van ROC Mondriaan voor, die de ict-opleiding volgen. In september zijn Zidane en Mustafa bij Leergeld Den Haag begonnen aan hun stagejaar.
Drie dagen in de week komen ze op kantoor, twee dagen gaan ze naar school. Behalve collega’s en medestudenten zijn de jongens ook buren. Ze komen uit dezelfde wijk en wonen praktisch bij elkaar om de hoek. Maar dat ontdekten ze pas tijdens de opleiding.
Zidane (17 jaar) is gek van tekenen, gamen en lezen. Hij verslindt boeken over games waar hij groot fan van is. “Ridders en draken spelen de hoofdrol. Zolang het maar lekker ‘medieval’ is.” Naast het Turks en Nederlands gebruikt Zidane regelmatig Engelse woorden. “Engels is ook een deel van mijn leven. Die taal gebruik ik met vrienden uit andere landen.” Uit interesse studeert hij ook nog Japans “De Japanse cultuur is deel van mijn hart. Ik ben nu een eigen stripboek aan het maken met Japanse karakters. Mijn idool is Kentaro Miura, bekend van o.a. de manga Beserk.”
Mustafa (17 jaar) vindt zichzelf typische een jongere van de generatie Z. “Ik kijk naar Netflix en lees boeken. Als vakgebied is ict erg leuk. Ik ben tijdens deze stage al veel te weten gekomen van software. Hoe zet je een computer in elkaar, hoe gaat het ghosten? Maar ook het bezorgen van de computers bij de gezinnen is erg leerzaam.”
Het leren omgaan met mensen, dat is wat de eerste stageweken hun nu al heeft gebracht. “Communiceren is erg belangrijk. Sociale vaardigheden onder de knie krijgen. Het werken in de praktijk maakt het leuk.” Behalve van hun begeleiders Merdad en Roel leren ze ook van elkaar. “We zijn goeie collega’s en serieuze werkers.” Hun indruk van Leergeld Den Haag is positief. “De andere collega’s zijn vriendelijk. Het lijkt wel een familie, ze laten je thuis voelen.”
Hulpverlening staat hoog in het vaandel van Leergeld Den Haag. Collega Farouk weet daar alles van. Hij is een van de collega’s die de bijzondere aanvragen in behandeling neemt. Regelmatig helpt hij ouders van wie Arabisch de moedertaal is. Soms komen ze uit de geboortestreek van zijn eigen ouders. “Ik volg uiteraard de procedures van Leergeld Den Haag maar onze dienstverlening is niet altijd standaard. Ook al hanteren we termijnen bij bepaalde aanvragen, we wijken er ook wel eens vanaf. Als de situatie van het gezin erom vraagt, dan zetten we die extra stap. Alleen al omdat ik hun taal spreek, ontmoet ik veel dankbare ouders.”
Onlangs stond er een meisje aan het loket bij Leergeld Den Haag te wachten, terwijl het kantoor eigenlijk al gesloten was. “Ze zei dat ze met een vraag voor een vriendin kwam, niet voor zichzelf. Het lukte haar niet om de schoolspullenpas te activeren. Toen ik de gegevens van die ‘vriendin' opzocht in de administratie, zag ik dat ik het gezin al wel vaker had geholpen. De moeder is de Nederlandse taal niet goed machtig. Via via was de moeder ooit met Leergeld Den Haag in contact gekomen. Toen ik het aan meisje vroeg waarom de moeder niet zelf was gekomen, durfde ze te bekennen dat zij de dochter was. Haar vraag ging over haar schoolspullenpas. Haar moeder had gezegd: ‘Ga maar naar Leergeld en vraag naar Farouk’. Door het meisje binnen te roepen en aandacht te geven, ontdooide ze. Ze was op de gok naar het kantoor gekomen.”
Farouk denkt dat schaamte een rol speelt om niet met Leergeld Den Haag te bellen of te mailen. “Ik krijg soms het idee dat ouders onze post niet altijd open maken. Bijvoorbeeld als we gezinnen informeren over de schoolspullen, de winterkleding of een HTM-abonnement. Als ouders dan niet reageren, lopen ze deze hulp mis. Dat is jammer. Als het gezin gebruik maakt van de voedselbank, dan hoeft het geen eigen bijdrage te betalen voor een fiets of computer. Maar ouders moeten het wel zelf aangeven en in actie komen.”
Farouk is groot voorstander van het persoonlijk spreken van de ouders. “Mijn ervaring is dat als je iemand aan de telefoon spreekt, je niet het hele verhaal hoort. Wanneer iemand de moeite neemt om naar Leergeld Den Haag te komen, ook zonder afspraak, dan nemen we de tijd voor je. Ouders face to face zien en naar ze luisteren is belangrijk. Wij zijn uniek met wat we voor de kinderen met een Ooievaarspas allemaal doen. Dat is waardevol voor het gezin. Je doet ze een groot plezier.”
(N.b. De persoon op de foto is niet degene uit het verhaal.)